Trật khớp cổ tay: Nguyên nhân và cách điều trị

Trật khớp cổ tay là một trong những chấn thương phổ biến, thường gặp ở mọi lứa tuổi do vận động không đúng cách, chơi thể thao hay lao động.

Nếu không được xử lý đúng cách có thể dẫn tới các biến chứng nguy hiểm.

Cùng Unity Fitness tìm hiểu nguyên nhân trật khớp cổ tay để có cách phòng tránh và điều trị hiệu quả nhé.

1. Cấu tạo của khớp cổ tay

Cổ tay được tạo thành từ các khớp, xương, mô, dây chằng, dây thần kinh và mạch máu. Chúng thực hiện chức năng di chuyển bàn tay, truyền lực từ cánh tay này sang bàn tay khác, mang lại sức mạnh và sự linh hoạt cho bàn tay. Để thực hiện các chức năng này, cấu tạo của cổ tay bao gồm các bộ phận sau:

Khớp cổ tay

Có một số nhóm khớp ở khớp cổ tay và khu vực xung quanh. Các khớp này di chuyển khác nhau nhưng có một số kết nối để hỗ trợ khả năng vận động của bàn tay.

• Khớp quay trụ dưới
• Khớp xương quay
• Khớp giữa khối xương cổ tay
• Khớp cổ – ngón tay

Xương cổ tay

Cổ tay được tạo thành từ tám xương nhỏ và hai xương dài của cẳng tay. Xương cổ tay bao gồm xương cẳng tay, xương cổ tay và xương bàn tay.

Các mô mềm ở cổ tay

Ngoài cấu trúc xương phức tạp, cổ tay còn có các mô mềm như dây chằng, gân, dây thần kinh và mạch máu. Mô mềm này hoạt động cùng với xương và khớp cổ tay để đạt được chức năng vận động, nhận cảm giác và nuôi dưỡng bàn tay.

2. Trật khớp cổ tay là gì?

Trật khớp cổ tay là do sự chuyển động bất thường giữa các đầu xương, khiến các khớp bị lệch khỏi vị trí bình thường. Trật khớp có thể xảy ra ở hầu hết các khớp nhưng thường là khớp lệch vị trí như khớp cổ tay, mắt cá chân, đầu gối,…

Trật khớp cổ tay xảy ra khi cổ tay phải chịu một lực tác động mạnh đột ngột hoặc dai dẳng gây tổn thương dây chằng. Nếu dây chằng bị rách, cổ tay sẽ không được bảo vệ, khiến xương cổ tay lệch khỏi vị trí ban đầu dẫn đến trật khớp cổ tay. Dấu hiệu của trật khớp cổ tay bao gồm:

• Đau dữ dội và dai dẳng ở cổ tay
• Tay bị lệch
• Có dấu hiệu sưng tấy, phù nề ở cổ tay
• Việc cử động cổ tay trở nên khó khăn hơn trước, bạn không thể xoay cổ tay, không thể cầm vật nặng. Khi tình trạng trở nên tồi tệ hơn, bạn sẽ không thể cử động cổ tay.

Xem thêm: Dây chằng là gì? Vai trò của dây chằng trong luyện tập

3. Những nguyên nhân dẫn đến tình trạng trật khớp cổ tay

Bất kỳ sự bất ổn nào ở cổ tay đều có thể dẫn đến trật khớp cổ tay, chẳng hạn như bong gân cổ tay, chấn thương cổ tay… Trật khớp thường gặp trong các tình huống sau:

• Ngã có thể khiến bạn phải dùng cẳng tay để chống xuống đất hoặc bị gập cổ tay khi ngã
• Một số người sinh ra đã có dây chằng yếu và lỏng lẻo nên dễ bị chấn thương hơn những người khác.
• Tai nạn giao thông
• Tập thể dục có thể nói là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây ra tình trạng trật khớp.
• Những người làm việc trong các môn thể thao đòi hỏi sức mạnh của cổ tay như bóng chuyền, bóng chày thường bị trật khớp cổ tay.
• Người có tiền sử chấn thương cổ tay.

4. Khi bị trật khớp cổ tay cần làm gì?

Khi phát hiện khớp bị trật khớp cổ tay cần phải xử lý đúng cách hoặc nhờ sự giúp đỡ của những người xung quanh như sau:

• Dừng mọi hoạt động đang làm và di chuyển đi nơi khác.
• Chườm đá lên khớp bị trật để giảm đau cho nạn nhân. Nhưng đừng chườm đá trực tiếp lên vết thương mà hãy quấn chúng trong một chiếc khăn để tránh bị bỏng lạnh.
• Nếu bạn hoặc người sơ cứu thiếu kinh nghiệm, không được tự ý bẻ khớp về vị trí ban đầu.
• Cố định vết thương bằng gạc hoặc vải
• Đến ngay cơ sở y tế gần nhất và uống đủ thuốc theo chỉ định của bác sĩ để giúp vết thương nhanh lành.

Bệnh nhân có thể gặp 3 mức độ trật khớp cổ tay từ nặng đến nhẹ:

• Độ 1: Dây chằng cổ tay bị kéo căng hoặc có dấu hiệu căng dây chằng. Đó chính là nguyên nhân gây bong gân.
• Độ 2: Chấn thương nặng, một số dây chằng bị đứt rách, đau nhiều hơn.
• Độ 3: Một hoặc nhiều dây chằng bị rách hoàn toàn và không còn khả năng bảo vệ xương khiến khớp bị lệch khỏi vị trí ban đầu.

5. Cách điều trị trật khớp cổ tay

Mục tiêu chính của điều trị trật khớp cổ tay là cải thiện các triệu chứng đau và ngăn ngừa các biến chứng liên quan. Các phương pháp điều trị chính bao gồm không phẫu thuật, phẫu thuật và vật lý trị liệu. Bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng của từng bệnh nhân.

Điều trị không phẫu thuật

Phương pháp này chủ yếu phù hợp với hầu hết các trường hợp và nguyên tắc của nó là sử dụng các biện pháp bảo tồn để giúp khớp trở lại vị trí ban đầu. Vì vậy, nhiều bệnh nhân thường hỏi đặt ra câu hỏi bị trật khớp cổ tay có cần phải bó bột không?

Bó bột là một trong những kỹ thuật điều trị không phẫu thuật. Điều trị bảo tồn có thể mất vài tháng để lấy lại chức năng bàn tay. Ngoài ra, bác sĩ có thể hướng dẫn bệnh nhân dùng một số loại thuốc không kê đơn để giúp giảm đau như Paracetamol, Naproxen, Ibuprofen,…

Xem thêm: Nên làm gì khi gặp chấn thương lật cổ chân?

Điều trị bằng phẫu thuật

Phương pháp này được chỉ định khi cổ tay bị trật khớp nặng hoặc điều trị bảo tồn không hiệu quả. Nguyên tắc của phẫu thuật là kết nối lại các xương về vị trí bình thường, cải thiện tình trạng tổn thương ở các cấu trúc xung quanh cổ tay và cải thiện các vấn đề về dây chằng.

Bác sĩ sẽ rạch một đường ở cổ tay để lộ khớp rồi đưa khớp về vị trí ban đầu. Các bác sĩ có thể sử dụng vít, ghim hoặc thiết bị cố định bên ngoài nếu cần thiết, nhưng kỹ thuật này làm tăng nguy cơ chảy máu, nhiễm trùng hoặc hư hỏng phần cứng cổ tay.

Vật lý trị liệu

Đây là phương pháp điều trị quan trọng này giúp đẩy nhanh quá trình lành vết thương và đưa cổ tay trở lại vị trí ban đầu. Các bài tập vật lý trị liệu sẽ được bác sĩ xây dựng dựa trên tình trạng của bệnh nhân và tổn thương do trật khớp gây ra. Cụ thể bao gồm:

• Gập tay: Nguyên tắc của bài tập là bệnh nhân uốn cổ tay về phía trước cho đến khi căng nhưng không đau, giữ nguyên tư thế trong 6 giây, lặp lại 10 lần, nghỉ 30 lần giữa các lần lặp.
• Mở rộng cổ tay: Bài tập yêu cầu bệnh nhân gập cổ tay về phía sau cho đến khi căng nhưng không đau, giữ nguyên tư thế trong 6 giây và lặp lại 3 hiệp, mỗi hiệp 10 lần.
• Uốn cong cổ tay: Bài tập bao gồm việc bệnh nhân uốn cong cổ tay từ bên này sang bên kia cho đến khi cảm thấy căng nhưng không còn đau. Giữ nguyên tư thế trong 5 giây và lặp lại 2 hiệp, mỗi hiệp 15 lần.
• Kéo gập cổ tay: Giữ khuỷu tay thẳng và lòng bàn tay trái hướng lên. Tiếp theo, bệnh nhân dùng tay phải nắm các ngón tay trái rồi kéo xuống giúp làm giãn cổ tay, giữ nguyên tư thế trong 30 giây.

Có thể thấy, trật khớp cổ tay có thể xảy ra bất kỳ lúc nào trong quá trình hoạt động, thể dục thể thao hoặc lao động. Có thể dẫn đến các biến chứng như gãy xương, thoái hóa khớp nêu skhoong được điều trị đúng cách. Hy vọng với những thông tin mà Phòng tập gym Unity Fitness chia sẻ đã giúp bạn có thể kiến thức về chấn thương trật khớp cổ tay nhé.

Nguồn: Tổng hợp

Lưu ý: Thông tin trong bài viết trên đây chỉ mang tính tham khảo, bạn hãy đến bệnh viện hay liên hệ với Bác sĩ, chuyên viên y tế để được tư vấn và chẩn đoán chính xác nhất.