Tai biến mạch máu não, hay còn gọi là đột quỵ, là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn thế giới. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu tai biến có thể quyết định sự sống còn của bệnh nhân, đồng thời giảm thiểu mức độ tổn thương não bộ.
Trong bài viết này, Gym Unity Fitness sẽ giúp tìm hiểu sâu về các dấu hiệu tai biến, cùng với những yếu tố nguy cơ và biện pháp phòng ngừa.
1. Tai biến là gì?
Tai biến mạch máu não xảy ra khi dòng máu đến não bị ngưng trệ hoặc giảm sút. Điều này có thể do một cục máu đông (tai biến nhồi máu) hoặc do vỡ mạch máu (tai biến xuất huyết). Khi tế bào não không nhận đủ oxy và dưỡng chất từ máu, chúng sẽ bắt đầu chết đi, dẫn đến tổn thương não bộ nghiêm trọng.
Trong trường hợp bị đột quỵ, xuất huyết não cần được đưa đến bệnh viện cấp cứu trong vòng vài phút, trong khi đó trong trường hợp bị đột quỵ, nhồi máu não có thể được điều trị trong vòng 4-5 giờ sau khi bị đột quỵ, nhưng nên đưa đi cấp cứu càng sớm càng tốt. Người bệnh đến bệnh viện cấp cứu càng sớm thì khả năng để lại di chứng càng giảm.
Hiện nay, số người tử vong do tai biến mạch máu não ngày càng có dấu hiệu gia tăng. Đây là nguyên nhân lớn nhất gây ra tình trạng khuyết tật và liệt và là một trong ba nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới.
2. Những dấu hiệu tai biến thường gặp nhất
Các dấu hiệu tai biến có thể xuất hiện đột ngột và không thể đoán trước. Dưới đây là những dấu hiệu phổ biến mà bạn cần chú ý:
- Yếu liệt nửa người: Đây là một trong những dấu hiệu tai biến điển hình nhất. Người bệnh có thể cảm thấy yếu hoặc mất lực ở một bên cơ thể, thường là nửa người trái hoặc phải. Điều này có thể biểu hiện qua việc không thể giơ tay hoặc chân lên cùng một cách như trước.
- Mất khả năng nói hoặc khó nói: Người bị tai biến có thể gặp khó khăn trong việc nói, diễn đạt ý nghĩ hoặc hiểu những gì người khác nói. Họ có thể nói không rõ ràng, lắp bắp hoặc không thể nói được.
- Rối loạn thị giác: Đây là một trong những dấu hiệu tai biến thường gặp nhất. Bệnh nhân có thể gặp khó khăn trong việc nhìn, xảy ra trên một hoặc cả hai mắt. Một số người có thể cảm thấy tầm nhìn bị mờ, có điểm mù hoặc thậm chí không nhìn thấy gì cả.
- Chóng mặt hoặc mất thăng bằng: Nếu cảm thấy chóng mặt đột ngột, mất thăng bằng hoặc cảm giác như không thể đứng vững, điều này có thể là dấu hiệu của một cơn tai biến đang diễn ra.
- Đau đầu bất ngờ: Một cơn đau đầu nghiêm trọng, thường được mô tả là “đau đầu như búa bổ,” có thể là một dấu hiệu tai biến, đặc biệt là khi không có nguyên nhân rõ ràng.
- Thay đổi nhận thức hoặc tâm trạng: Người bị tai biến có thể có sự thay đổi đột ngột trong tâm trạng hoặc nhận thức. Họ có thể trở nên bối rối, lo lắng hoặc trầm cảm mà không rõ lý do. Nếu bạn thấy một người bất ngờ thay đổi tính cách, hãy chú ý đến điều này.
- Chóng mặt, khó thở: Chóng mặt, mất thăng bằng hoặc khó khăn trong việc đi lại cũng có thể là dấu hiệu tai biến. Những triệu chứng này có thể gây ra ngã, và nếu kèm theo các dấu hiệu khác, đây là tình trạng khẩn cấp cần được chăm sóc tức thì.
- Nấc cục: Một trong những cảnh báo trước của bệnh tai biến mà ít người phát hiện ra đó chính là nấc cục. Rất nhiều người bị nấc đột ngột cho rằng đây chỉ là những cơn nấc bình thường, dẫn đến chủ quan. Hiện tượng này thường gặp ở phụ nữ.
Xem thêm: Mẹo chữa đau nửa đầu bên phải hiệu quả nhanh chóng tại nhà
3. Phương pháp nhận diện tai biến nhanh chóng
Một phương pháp đơn giản để nhận diện nhanh chóng các dấu hiệu tai biến là phương pháp F.A.S.T:
- F – Face (Mặt lệch): Hãy yêu cầu bệnh nhân nở một nụ cười. Nếu một bên mặt không thể cử động hoặc lệch sang một bên, hãy gọi cấp cứu ngay.
- A – Arm (Yếu tay): Bạn hãy yêu cầu bệnh nhân nâng cả hai tay lên. Nếu một tay rơi xuống mà không thể giữ vững, đây cũng là dấu hiệu đáng báo động.
- A – Speech (Khó nói): Yêu cầu bệnh nhân lặp lại một câu đơn giản. Nếu họ không thể nói rõ ràng hoặc sử dụng từ ngữ đúng, điều này cũng rất nghiêm trọng.
- T – Time (thời gian gọi cấp cứu): Nếu nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào trong ba điểm trên, hãy gọi ngay dịch vụ cấp cứu.
4. Cách xử lý khi có dấu hiệu tai biến
Khi nhận thấy một trong những dấu hiệu trên, điều quan trọng nhất là không hoảng loạn và hành động ngay lập tức. Dưới đây là quy trình xử lý khi có dấu hiệu tai biến:
Gọi cấp cứu
Không nên chậm trễ trong việc gọi xe cứu thương hoặc đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất. Thời gian rất quan trọng trong việc điều trị tai biến, và việc sơ cứu kịp thời có thể cứu sống người bệnh.
Đặt người bệnh ở vị trí an toàn
Trong khi chờ đợi sự trợ giúp, hãy đặt người bệnh ở nơi an toàn, thoải mái. Nếu họ có dấu hiệu nôn mửa, hãy đặt họ ở trạng thái nghiêng để hạn chế nguy cơ ngạt thở. Tránh để họ nằm ngửa nếu có triệu chứng nôn vì có thể gây tắc đường thở.
Theo dõi tình trạng người bệnh
Theo dõi người bệnh cho đến khi có sự xuất hiện của đội ngũ y tế. Ghi lại thời điểm xuất hiện triệu chứng và các dấu hiệu thay đổi của họ. Nếu họ bất tỉnh, kiểm tra nhịp thở và mạch đập. Nếu cần, hãy tiến hành hồi sức tim phổi (CPR) nếu bạn có kiến thức và kỹ năng.
Không cho người bệnh ăn hoặc uống
Tránh cho người bệnh ăn, uống hoặc sử dụng bất kỳ loại thuốc nào cho đến khi có sự hướng dẫn của bác sĩ. Hệ tiêu hóa của họ có thể bị ảnh hưởng và việc sử dụng thực phẩm hoặc thuốc có thể gây ra biến chứng nghiêm trọng.
Ngoài ra, khi thấy dấu hiệu tai biến người bệnh bị co giật, bạn nên sử dụng khăn vải quấn quanh một chiếc đũa hoặc một thanh que dài đặt ngang giữa hai hàm răng của bệnh nhân để không cắn vào lưỡi trong quá trình bị co giật.
Xem thêm: Tiểu đường tuýp 2: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng ngừa
5. Cách phòng ngừa tai biến
Để hạn chế nguy cơ xảy ra tai biến, hãy chú ý đến những biện pháp phòng ngừa như:
Cung cấp cho cơ thể chế độ dinh dưỡng hợp lý
- Chế độ ăn cần cung cấp và tăng cường bổ sung các loại hạt giàu dinh dưỡng và rau xanh, thực phẩm giàu vitamin, giàu nước…
- Nên ăn các món ăn đơn giản như luộc, hấp, không sử dụng thực phẩm chế biến sẵn hoặc thực phẩm đã qua chế biến nhiều dầu mỡ…
- Đảm bảo định mức muối phù hợp trong chế độ ăn uống hàng ngày.
- Với những người mắc bệnh tim mạch hoặc rối loạn chuyển hóa, chế độ ăn nên giảm lượng đường và chất béo.
Xây dựng lối sống lành mạnh, khoa học
- Luôn giữ tinh thần thoải mái, tâm lý ổn định và thái độ lạc quan.
- Có lối sống và sinh hoạt hợp lý, khoa học, đảm bảo ngủ đủ giấc, tránh thức khuya, làm việc quá sức,…
- Hãy cải thiện sức khỏe bằng cách duy trì tập thể dục đều đặn. Bạn nên dành thời gian để luyện tập mỗi ngày.
- Không để chỉ số mỡ máu, lượng đường trong máu hoặc huyết áp của bạn vượt quá mức an toàn quy định.
Thăm khám sức khỏe định kỳ
Khám sức khỏe định kỳ sẽ giúp phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ và có biện pháp can thiệp kịp thời. Nếu có biểu hiện, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế hoặc bệnh viện để thăm khám và đưa ra hướng điều trị từ bác sĩ.
Tránh thuốc lá và rượu
Hút thuốc lá và sử dụng rượu bia với liều lượng cao là những yếu tố nguy cơ lớn đối với sức khỏe mạch máu não. Ngừng smoking và hạn chế tiêu thụ rượu bia là cách hiệu quả để bảo vệ sức khỏe.
Tai biến mạch máu não là bệnh lý nghiêm trọng nhưng hoàn toàn có thể ngăn chặn được nếu chúng ta nắm vững các triệu chứng và biết cách xử lý kịp thời. Các biện pháp phòng ngừa và nhận diện dấu hiệu tai biến cũng như cách xử lý có thể cứu sống một mạng người. Hãy trang bị cho bản thân và những người xung quanh kiến thức cần thiết để đối phó với tình huống khẩn cấp này nhé.
Đừng quên thường xuyên truy cập vào Phòng tập fitness Unity Fitness để cập nhật thêm nhiều bài viết mới nhất về sức khỏe, làm đẹp và tập gym… mỗi ngày nhé.
Nguồn: Tổng hợp
Lưu ý: Thông tin trong bài viết trên đây chỉ mang tính tham khảo, bạn hãy đến bệnh viện hay liên hệ với Bác sĩ, chuyên viên y tế để được tư vấn và chẩn đoán chính xác nhất.
Giải đáp: Người bị tụt đường huyết nên uống gì để tăng lại lượng đường nhanh chóng?
Sáng ngủ dậy bị chóng mặt nên làm gì? Cảnh báo vấn đề về sức khỏe
16 cách tăng sinh lý nam tự nhiên
Cách để ngủ nhanh hiệu quả trong 5 phút
Tiểu đường tuýp 2 có cần uống thuốc không?? Cách trị không thuốc
Mách bạn cách giảm đau đầu hiệu quả nhanh chóng, không dùng thuốc
Bỏ túi 5 cách giảm đau gout nhanh nhất, cực hiệu quả
Những triệu chứng đột quỵ nhẹ mà bạn nên biết. Cách xử lý hiệu quả