Nên làm gì khi bị trật khớp cổ chân?

Trật khớp cổ chân là một tình trạng phổ biến thường xảy ra do chấn thương. Khi khớp cổ chân bị dịch chuyển khỏi vị trí bình thường, gây ra đau, sưng và hạn chế vận động.

Nếu không được điều trị đúng cách, trật khớp cổ chân có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng.

Vậy nên làm gì khi bị trật khớp cổ chân? Hãy cùng Unity Fitness khám phá đáp án qua bài viết sau đây nhé.

1. Trật khớp cổ chân là gì?

Trật khớp là tình trạng mà các mặt khớp hoặc các đầu xương bị di lệch đột ngột, có thể hoàn toàn hoặc không hoàn toàn, ra khỏi vị trí bình thường của ổ khớp. Trong số các dạng trật khớp, trật khớp cổ chân là một trong những chấn thương phổ biến mà nhiều người gặp phải.

Cổ chân là vùng tập trung nhiều tĩnh mạch nông lớn nên khi bị chấn thương, dễ xảy ra hiện tượng sưng phù và thậm chí là chảy máu. Trong khi cơn đau thường nhẹ và không kéo dài lâu, triệu chứng sưng cổ chân có thể kéo dài hơn, thường là lý do khiến bệnh nhân đi khám.

Ngoài ra, khớp cổ chân bị trật thường dẫn đến biến dạng, hạn chế khả năng vận động, đặc biệt là trong các động tác gấp duỗi, khiến dáng đi của người bệnh trở nên khập khiễng. Nếu không được điều trị kịp thời, tình trạng này có thể gây ra biến chứng nghiêm trọng, thậm chí là tổn thương hoặc hỏng khớp.

Trong trường hợp không có gãy xương đi kèm, tổn thương ở cổ chân thường là tổn thương bao khớp và dây chằng, hay còn gọi là bong gân. Việc cố định cổ chân là cần thiết để các dây chằng có thể hồi phục.

Trên lâm sàng, cần phân biệt rõ giữa trật khớp và bong gân, vì hai tình trạng này khác nhau và cần những phương pháp xử trí khác nhau. Khi bị trật khớp cổ chân, bệnh nhân thường không thể cử động cổ chân, trong khi đó, với bong gân, cổ chân vẫn có thể vận động một phần.

2. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trật khớp cổ chân

• Chấn thương: Đây là nguyên nhân chính của trật khớp cổ chân. Các hoạt động thể thao, tai nạn giao thông, hoặc đơn giản là vấp ngã đều có thể gây ra tình trạng này.
• Yếu cơ: Các cơ yếu xung quanh khớp cổ chân có thể làm tăng nguy cơ trật khớp.
• Bệnh lý xương khớp: Một số bệnh như viêm khớp hoặc loãng xương cũng có thể góp phần làm tăng nguy cơ trật khớp cổ chân.

>> Xem thêm: Trật khớp cổ tay cần làm gì ngay?

3. Triệu chứng khi bị trật khớp cổ chân

Tình trạng trật khớp cổ chân thường xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau và triệu chứng ban đầu thường là cảm giác đau. Đau có thể đi kèm với các dấu hiệu viêm khớp sau chấn thương, trong đó viêm hoạt mạc khớp dưới sên là trường hợp thường gặp sau khi tổn thương dây chằng khớp.

• Đau: Đau dữ dội tại vùng cổ chân là triệu chứng phổ biến nhất.
• Sưng: Vùng cổ chân sẽ sưng lên nhanh chóng.
• Bầm tím: Có thể xuất hiện bầm tím xung quanh khớp cổ chân.
• Hạn chế vận động: Khó khăn hoặc không thể di chuyển cổ chân.
• Đề kháng: Cảm giác đau khi cố gắng di chuyển cổ chân.

4. Nên làm gì khi bị trật khớp cổ chân?

Theo các chuyên gia, biện pháp sơ cứu hiệu quả nhất cho tình trạng trật khớp cổ chân là phương pháp RICE, bao gồm bốn bước: Nghỉ ngơi (Relax), Chườm lạnh (Ice), Băng bó (Compression), và Nâng cao (Elevation). Việc áp dụng đúng cách không chỉ giúp rút ngắn thời gian hồi phục mà còn cải thiện kết quả điều trị.

• R (Relax): Nghỉ ngơi ngay tại chỗ, tránh vận động cổ chân. Nhanh chóng sử dụng nẹp bảo vệ để hạn chế sự di lệch của khớp.
• I (Ice): Cho đá lạnh vào túi nilon và chườm lên vùng khớp bị tổn thương. Đây là cách giảm đau và sưng hiệu quả khi bị trật khớp cổ chân.
• C (Compression): Sử dụng băng thun để băng ép từ bàn chân lên đến đầu gối, đảm bảo không quá chặt để tránh cản trở lưu thông máu.
• E (Elevation): Nằm kê chân cao khoảng 10 – 20 cm nhằm tăng cường lưu thông máu và giảm sưng.

>> Xem thêm: Lệch vai là gì? Các bài tập cho người bị lệch vai

5. Biện pháp điều trị trật khớp cổ chân

Sau khi thực hiện sơ cứu ban đầu, bạn nên đưa người bị thương đi thăm khám càng sớm càng tốt. Qua thăm khám, bác sĩ sẽ chẩn đoán chính xác tình trạng và đề xuất phương pháp điều trị phù hợp.

Một số cách điều trị cho trật khớp cổ chân bao gồm:

Sử dụng thuốc giảm đau

Các loại thuốc như ibuprofen, naproxen hay acetaminophen có thể giúp giảm triệu chứng đau nhức tạm thời. Tuy nhiên, cần tuân thủ chỉ định của bác sĩ để tránh các tác dụng phụ.

Đeo nẹp để cố định khớp chân

Sử dụng thanh nẹp để giữ khớp cổ chân ở vị trí ban đầu. Phương pháp này thường chỉ hiệu quả cho các trường hợp nhẹ; đối với tình trạng nghiêm trọng hơn, cần có biện pháp điều trị khác.

Phẫu thuật

Phẫu thuật có thể khắc phục các sai lệch trong cấu trúc xương khớp nhưng cũng mang nhiều rủi ro. Các biến chứng có thể xảy ra bao gồm xuất huyết, nhiễm trùng và tổn thương dây thần kinh, gây ra cảm giác tê ngứa ở bàn chân.

Vật lý trị liệu

Biện pháp này chỉ nên áp dụng khi tình trạng sưng đã thuyên giảm. Vật lý trị liệu có thể bao gồm việc sử dụng thiết bị hỗ trợ hoặc thực hiện các bài tập theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên viên.

Nếu trật khớp cổ chân không được điều trị đúng cách, có thể dẫn đến các biến chứng như:

• Viêm khớp dạng thấp: Viêm khớp gây đau, sưng và hạn chế vận động.
• Đau mãn tính: Đau kéo dài và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.
• Giảm khả năng vận động: Khó khăn trong việc đi lại và thực hiện các hoạt động hàng ngày.

6. Cách phòng ngừa trật khớp cổ chân

Vì là chấn thương phổ biến nên bạn cần nắm vững những cách phòng ngừa sau đây:

• Tăng cường sức mạnh cơ: Tập luyện các bài tập ở phòng tập Gym giúp tăng cường cơ bắp xung quanh cổ chân để phòng ngừa tình trạng hiệu quả.
• Giảm cân: Nếu bạn thừa cân, việc giảm cân có thể giúp giảm áp lực lên khớp cổ chân.
• Chọn giày phù hợp: Đảm bảo giày có độ hỗ trợ tốt và phù hợp với hoạt động của bạn.
• Chuẩn bị trước khi tập luyện: Thực hiện các bài tập khởi động và giãn cơ trước khi tập luyện.

Mặc dù trật khớp cổ chân là một tình trạng phổ biến nhưng có thể được điều trị hiệu quả. Nếu bạn gặp các triệu chứng của trật khớp cổ chân, hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế kịp thời.

Với điều trị thích hợp và biện pháp phòng ngừa, bạn có thể giảm nguy cơ tái phát và duy trì sức khỏe tốt.

Nguồn: Tổng hợp

Lưu ý: Thông tin trong bài viết trên đây chỉ mang tính tham khảo, bạn hãy đến bệnh viện hay liên hệ với Bác sĩ, chuyên viên y tế để được tư vấn và chẩn đoán chính xác nhất.