Thiếu máu lên não: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng ngừa

Thiếu máu lên não là một tình trạng khá phổ biến trong xã hội hiện nay, đặc biệt ở những người trung niên và cao tuổi.

Tình trạng này gây ra nhiều triệu chứng khác nhau và nếu không được điều trị kịp thời sẽ để lại các biến chứng nguy hiểm.

Trong bài viết hôm nay, Unity Fitness sẽ cùng bạn đi tìm hiểu rõ hơn về tình trạng thiếu máu lên não. Cùng theo dõi nhé.

1. Tổng quan về thiếu máu lên não

Não là cơ quan hoạt động và tiêu thụ nhiều năng lượng nhất trong cơ thể. Tuy chỉ chiếm 2% trọng lượng cơ thể nhưng lại chiếm tới 25% nhu cầu trao đổi chất của mỗi người và não cần tới 15-20% sản lượng tim khi nghỉ ngơi để cung cấp oxy và glucose cho quá trình trao đổi chất của não (50 – 65ml/100g mô não/phút).

Theo tổ chức Y tế thế giới, thiếu máu lên não là một trong ba nguyên nhân gây tử vong hàng đầu sau bệnh tim mạch và ung thư. Thiếu máu lên não hay còn gọi là thiểu năng tuần hoàn não, là tình trạng lượng máu cung cấp lên não không đủ. Khi lưu lượng máu não < 18ml/100g mô não/phút, các tế bào não bị thiếu máu sẽ bị tổn thương ở các mức độ khác nhau, cuối cùng sẽ không thể hồi phục.

Mô não thiếu máu cục bộ sẽ ngừng hoạt động và chết trong vòng vài giây trong vòng 5 phút sau khi bị thiếu hoàn toàn nguồn cung cấp oxy và glucose, so với 20-40 phút đối với phần còn lại của cơ thể.

2. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu máu lên não

Thiếu máu lên não thường do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra, nhưng 80% là do xơ vữa động mạch. Các mảng xơ vữa động mạch kết tụ lại với nhau và thu hẹp lòng mạch máu, gây tắc nghẽn dòng máu chảy qua khu vực, dẫn đến lưu lượng máu đến mạch máu không đủ. Não. Ngoài ra, một số nguyên nhân khác gây thiếu máu lên não cũng có thể do:

Hẹp động mạch cảnh

Hẹp động mạch cảnh là nguyên nhân phổ biến nhất gây thiếu máu lên não. Đó là tình trạng động mạch cảnh bị thu hẹp do xơ vữa động mạch, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này như tuổi tác, hút thuốc, cholesterol cao, huyết áp cao, tiểu đường…. Khi động mạch cảnh bị thu hẹp, lượng máu được cung cấp sẽ cung cấp cho não giảm dẫn đến thiếu máu não.

Xem thêm: Triệu chứng thiếu máu não – Nhận biết sớm để ngăn ngừa

Xơ vữa động mạch não

Xơ vữa động mạch não là tình trạng các động mạch trong não trở nên cứng và thu hẹp do sự tích tụ của các mảng xơ vữa động mạch. Nó cũng là nguyên nhân gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm thiếu máu lên não, đột quỵ và các bệnh tim mạch khác.

Huyết áp cao

Tăng huyết áp là tình trạng huyết áp cao hơn mức bình thường. Khi huyết áp tăng, lượng máu bơm qua động mạch cảnh cũng tăng lên, gây chèn ép thành động mạch và dẫn đến hẹp động mạch. Kết quả là huyết áp cao có thể gây thiếu máu lên não.

3. Triệu chứng của tình trạng thiếu máu lên não

Thiếu máu lên não thường có triệu chứng mơ hồ và khó phát hiện cho đến khi diễn tiến nặng nề hơn. Dưới đây là một số triệu chứng thiếu máu lên não phổ biến gồm:

• Đau đầu: Khi bị thiếu máu lên não, người bệnh có thể cảm thấy đau khắp đầu kèm theo căng thẳng bên trong đầu.
• Chóng mặt, buồn nôn: đây là những triệu chứng thường gặp của bệnh thiếu máu não. Người bệnh thường cảm thấy chóng mặt, choáng váng, buồn nôn khi thay đổi tư thế đột ngột. Tùy theo tình huống, triệu chứng này có thể chỉ xuất hiện trong vài phút hoặc tối đa vài giờ.
• Rối loạn giấc ngủ: Người bị thiếu máu lên não thường khó đi vào giấc ngủ, thức dậy lúc nửa đêm hoặc khó ngủ suốt đêm dẫn đến mệt mỏi, cáu kỉnh vào ngày hôm sau.
• Ù tai, thị lực kém: Các mảng xơ vữa động mạch có thể làm giảm lưu lượng máu đến các cơ quan như cơ điều hòa của mắt và tiền đình ốc tai… gây ù tai và mờ mắt.
• Rối loạn cảm giác: Thiếu máu ở vùng vùng não kiểm soát cảm giác trong cơ thể, dẫn đến rối loạn cảm giác. Các triệu chứng điển hình của rối loạn cảm giác như tê, đau và ngứa ran được tìm thấy khắp cơ thể.
• Giảm trí nhớ: Những người bị thiếu máu não dễ bị suy giảm khả năng ghi nhớ thông tin và khó tập trung. Điều này dẫn đến hiệu quả học tập và năng suất giảm sút đáng kể.

4. Thiếu máu lên não có nguy hiểm không?

Thiếu máu lên não nguy hiểm không là vấn đề phổ biến được nhiều người quan tâm. Ở mức độ nhẹ, thiếu máu lên não có thể gây ra các triệu chứng và các vấn đề sức khỏe liên quan được mô tả ở trên. Trong những trường hợp nghiêm trọng, chẳng hạn như khi cục máu đông đủ lớn để làm tắc nghẽn mạch máu trong não, thiếu máu não có thể dẫn đến đột quỵ và đột quỵ do thiếu máu cục bộ, có thể đe dọa tính mạng.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, đột quỵ do thiếu máu lên não là bệnh gây tử vong cao thứ ba, sau ung thư và bệnh tim mạch. Thiếu oxy và chất dinh dưỡng nuôi não rất nguy hiểm vì não cần tiêu thụ tới 20% lượng oxy của cơ thể. Chỉ trong vòng 10 giây sau khi không nhận được lượng máu cần thiết, mô não bắt đầu rơi vào tình trạng hỗn loạn. Tình trạng này kéo dài trong vài phút sẽ khiến tế bào não chết.

5. Cách phòng ngừa thiếu máu lên não

Thiếu máu lên não là căn bệnh nguy hiểm ảnh hưởng đến tính mạng của người bệnh. Vì vậy, để bảo vệ sức khỏe mỗi người có thể ngăn ngừa tình trạng thiếu máu lên não.

Duy trì lối sống khoa học

Duy trì vận động và tập thể dục với cường độ phù hợp ít nhất 30 phút mỗi ngày, khoảng 3 lần/tuần. Tập thể dục có thể giúp tăng cường sức khỏe tổng thể, cải thiện lưu thông máu và ngăn ngừa nguy cơ thiếu máu não. Ngủ đủ giấc, không gối đầu quá cao, không hút thuốc, hạn chế/tránh những thực phẩm có thể gây mất ngủ như cà phê, trà, bia, rượu…

Xem thêm: Giải đáp: Thiếu máu não nên ăn gì và cần tránh gì?

Dinh dưỡng khoa học

Để bảo vệ sức khỏe và ngăn ngừa nguy cơ thiếu máu lên não, người dân cần hình thành thói quen ăn uống khoa học, ưu tiên rau quả, thực phẩm giàu nitrat và omega-3, polyphenol, sắt, kẽm…… Hạn chế sử dụng thực phẩm. Chứa chất bảo quản, đồ ăn nhiều dầu mỡ, đồ hộp…… Bổ sung hoạt chất tự nhiên từ quả việt quất và bạch quả có thể giúp tăng cường tưới máu não và ngăn ngừa hoặc cải thiện tuần hoàn máu lên não.

Khám sức khỏe định kỳ và tầm soát đột quỵ

Khám sức khỏe định kỳ 6 tháng một lần là một cách giúp bảo vệ bản thân khỏi các bệnh lý tiềm ẩn trong cơ thể. Ngoài ra, mọi người có thể được chủ động sàng lọc đột quỵ để phát hiện sớm các cơn thiếu máu cục bộ tiềm ẩn. Từ đó có biện pháp phòng ngừa kịp thời nhằm hạn chế nguy cơ đột quỵ.

Với những thông tin mà Tập fitness Unity Fitness chia sẻ ở trên hy vọng đã giúp bạn có thêm kiến thức về bệnh lý thiếu máu lên não. Sự nguy hiểm của thiếu máu não được đánh giá dựa trên mức độ ảnh hưởng của bệnh, nguyên nhân gây bệnh và tình trạng sức khỏe của người bệnh. Chính vì thế, mỗi chúng ta cần phải xây dựng lối sống lành mạnh để chủ động phòng ngừa bệnh hiệu quả.

Nguồn: Tổng hợp

Lưu ý: Thông tin trong bài viết trên đây chỉ mang tính tham khảo, bạn hãy đến bệnh viện hay liên hệ với Bác sĩ, chuyên viên y tế để được tư vấn và chẩn đoán chính xác nhất.