Bạn có biết rằng mỗi năm có hàng triệu người trên thế giới bị đột quỵ? Căn bệnh này không chỉ gây ra những di chứng nặng nề mà còn đe dọa tính mạng.
Tuy nhiên, với những kiến thức cơ bản về sơ cứu, chúng ta hoàn toàn có thể giúp đỡ người bệnh vượt qua cơn nguy kịch.
Hãy cùng Unity Fitness tìm hiểu cách sơ cứu đột quỵ tại nhà đúng cách trong những tình huống khẩn cấp.
1. Đột quỵ nguy hiểm như thế nào?
Đột quỵ là gì? Đột quỵ xảy ra khi nguồn cung cấp máu đến não bị gián đoạn đột ngột, khiến các tế bào não bị thiếu oxy và chết. Điều này thường do cục máu đông tắc nghẽn mạch máu hoặc mạch máu trong não bị vỡ.
Các loại đột quỵ:
- Đột quỵ do thiếu máu cục bộ: Là loại đột quỵ phổ biến nhất, xảy ra khi mạch máu bị tắc nghẽn bởi cục máu đông.
- Đột quỵ huyết khối: Cục máu đông hình thành ngay tại vị trí tắc nghẽn trong mạch máu não.
- Đột quỵ do thuyên tắc: Cục máu đông hình thành ở nơi khác (ví dụ: tim) rồi di chuyển đến não gây tắc nghẽn.
- Đột quỵ xuất huyết: Xảy ra khi mạch máu trong não bị vỡ, gây chảy máu vào não.
- Thiếu máu cục bộ thoáng qua (TIA): Là một cơn đột quỵ nhỏ, các triệu chứng thường chỉ kéo dài vài phút đến vài giờ rồi biến mất hoàn toàn. TIA là dấu hiệu cảnh báo nguy cơ đột quỵ nặng hơn trong tương lai.
Hậu quả của đột quỵ:
- Tử vong: Nếu không được cấp cứu kịp thời, đột quỵ có thể gây tử vong.
- Di chứng nặng nề: Người sống sót sau đột quỵ thường phải đối mặt với nhiều di chứng như:
- Liệt nửa người: Mất khả năng vận động một bên cơ thể.
- Rối loạn ngôn ngữ: Khó nói, khó hiểu.
- Rối loạn thị giác: Mờ mắt, nhìn đôi.
- Rối loạn cảm giác: Tê bì, mất cảm giác.
- Vấn đề về nhận thức: Suy giảm trí nhớ, khó tập trung.
- Rối loạn tâm lý: Trầm cảm, lo âu.
2. Cách nhận biết dấu hiệu đột quỵ kịp thời để cứu sống người bệnh
Đột quỵ là một tình trạng cấp cứu đe dọa tính mạng. Mỗi giây trôi qua đều quý giá, việc nhận biết sớm các dấu hiệu đột quỵ và gọi cấp cứu kịp thời có thể giúp cứu sống bệnh nhân và giảm thiểu di chứng.
Các dấu hiệu cảnh báo đột quỵ
Đột quỵ thường xảy ra đột ngột và có thể biểu hiện qua nhiều triệu chứng khác nhau, tùy thuộc vào vùng não bị ảnh hưởng. Dưới đây là một số dấu hiệu phổ biến:
Rối loạn vận động:
- Liệt hoặc yếu một bên mặt, tay hoặc chân.
- Khó khăn khi đi lại, mất thăng bằng.
- Vướng víu khi thực hiện các động tác quen thuộc như cầm nắm, ăn uống.
Rối loạn ngôn ngữ:
- Khó nói, nói ngọng, nói lắp.
- Khó hiểu lời nói của người khác.
- Viết sai chính tả, khó đọc.
Rối loạn thị giác: Mờ mắt, nhìn đôi, mất thị lực một phần hoặc toàn bộ.
Đau đầu dữ dội: Đột ngột xuất hiện, thường không có nguyên nhân rõ ràng.
Chóng mặt, mất thăng bằng, mất ý thức trong một số trường hợp nặng.
Quy tắc FAST để nhận biết đột quỵ:
Để dễ dàng nhớ và nhận biết các dấu hiệu đột quỵ, bạn có thể áp dụng quy tắc FAST:
- F (Face): Khuôn mặt có bị lệch hoặc tê bì không?
- A (Arms): Có thể nâng cả hai cánh tay lên ngang vai và giữ được không?
- S (Speech): Nói có rõ ràng không? Có khó khăn khi nói hoặc hiểu lời nói của người khác không?
- T (Time): Nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào trên, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức. Mỗi giây đều quý giá.
Lưu ý:
- Đột quỵ có thể xảy ra ở bất kỳ ai, ở mọi lứa tuổi.
- Các triệu chứng có thể xuất hiện và biến mất rất nhanh.
- Nếu nghi ngờ ai đó bị đột quỵ, hãy gọi cấp cứu ngay lập tức.
- Không tự ý điều trị tại nhà.
Xem thêm: Triệu chứng đột quỵ nhẹ: Nguyên nhân, chẩn đoán và cách phòng ngừa
3. Sơ cứu đột quỵ đúng cách
Đột quỵ là tình trạng cấp cứu đe dọa tính mạng. Mỗi giây trôi qua đều quý giá, việc sơ cứu đột quỵ kịp thời và đúng cách có thể giúp cứu sống bệnh nhân và giảm thiểu di chứng. Khi phát hiện có người bị đột quỵ, cần tiến hành sơ cứu đột quỵ ngay lập tức. Việc sơ cứu đột quỵ tại nhà đòi hỏi sự nhanh nhạy và chính xác.
Các bước sơ cứu đột quỵ
- Gọi cấp cứu ngay lập tức, đây là bước sơ cứu đột quỵ quan trọng nhất. Khi nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào của đột quỵ, hãy gọi ngay số điện thoại cấp cứu 115.
- Giữ bình tĩnh và trấn an người bệnh, điều này giúp họ cảm thấy an toàn hơn.
- Khi sơ cứu đột quỵ, hãy đảm bảo cho người bệnh nằm nghiêng một bên, giúp thông thoáng đường thở, tránh sặc.
- Nới lỏng quần áo giúp người bệnh dễ thở hơn.
- Kiểm tra nhịp thở và mạch, nếu người bệnh ngừng thở hoặc tim ngừng đập, tiến hành sơ cứu hô hấp và ép tim.
- Ghi lại thời gian bắt đầu các triệu chứng, thông tin này rất quan trọng cho quá trình điều trị.
- Không tự ý cho bệnh nhân uống thuốc hoặc ăn uống có thể gây nguy hiểm.
Những điều cần lưu ý khi sơ cứu đột quỵ
- Thời gian là vàng, mỗi phút trôi qua, tế bào não sẽ bị tổn thương nghiêm trọng.
- Sơ cứu đột quỵ chỉ là giải pháp tạm thời, người bệnh cần được đưa đến bệnh viện càng sớm càng tốt để được điều trị chuyên sâu.
- Không tự ý di chuyển người bệnh vì có thể làm tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
- Không cho bệnh nhân uống nước hoặc bất kỳ chất lỏng nào vì có thể gây sặc.
- Không dùng kim châm hoặc cạo gió vì không có tác dụng và có thể gây tổn thương.
Những điều cần chuẩn bị trước khi xảy ra tình huống khẩn cấp:
- Lưu số điện thoại cấp cứu, luôn để sẵn số điện thoại cấp cứu 115 ở nơi dễ nhìn.
- Học các kỹ năng sơ cấp cứu, tham gia các khóa học sơ cấp cứu để trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết.
- Chuẩn bị một bộ sơ cứu tại nhà bao gồm băng gạc, thuốc sát trùng, kéo…
Phòng ngừa đột quỵ
Kiểm soát những yếu tố nguy cơ gây đột quỵ:
- Huyết áp cao: Khi huyết áp cao, thành mạch máu bị tổn thương, dễ hình thành mảng xơ vữa và cục máu đông, gây tắc nghẽn mạch máu não.
- Bệnh tim mạch: Các bệnh như rung nhĩ, xơ vữa động mạch làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông và di chuyển lên não gây tắc nghẽn.
- Tiểu đường: Đường huyết cao làm tổn thương các mạch máu, tăng nguy cơ xơ vữa động mạch và hình thành cục máu đông.
- Mỡ máu cao: Mỡ máu cao làm tăng nguy cơ xơ vữa động mạch và hình thành cục máu đông.
- Hút thuốc: Nicotin trong thuốc lá làm hẹp mạch máu, tăng huyết áp và tăng nguy cơ hình thành cục máu đông.
- Tiểu sử gia đình: Nếu có người thân bị đột quỵ, nguy cơ bạn bị đột quỵ cũng cao hơn do yếu tố di truyền.
Sống lành mạnh:
Ăn uống lành mạnh, tập thể dục, tập gym, yoga đều đặn, giảm stress.
Hãy chia sẻ thông tin sơ cứu đột quỵ đến mọi người xung quanh để cùng nhau chung tay phòng chống và ứng phó với đột quỵ.
Sơ cứu đột quỵ tại nhà là một kỹ năng sống thiết yếu mà ai cũng nên trang bị. Việc hành động nhanh chóng và chính xác trong những phút giây đầu tiên sau khi xảy ra đột quỵ có thể giúp cứu sống một mạng người. Hãy chia sẻ những cách sơ cứu đột quỵ tại nhà đến với mọi người xung quanh để cùng nhau xây dựng một cộng đồng an toàn.
Nguồn: Tổng hợp
Lưu ý: Thông tin trong bài viết “Cách sơ cứu đột quỵ tại nhà” trên đây chỉ mang tính tham khảo, bạn hãy đến bệnh viện hay liên hệ với Bác sĩ, chuyên viên y tế để được tư vấn và chẩn đoán chính xác nhất.
Hướng dẫn cách trị tiểu đường tại nhà đơn giản, dễ làm
Tổng hợp những cách chữa đau lưng tại nhà nhanh nhất
Căng cơ: Nguyên nhân, triệu chứng và giải pháp hạn chế căng cơ
Gan nhiễm mỡ độ 1 uống lá gì – Bật mí 10 lá thuốc nam
Bệnh nhồi máu cơ tim: Triệu chứng và cách chẩn đoán kịp thời
Tức ngực khó thở nên làm gì? Một số bài tập giảm tình trạng khó thở
Huyết áp là gì? Vai trò và ý nghĩa đối với sức khỏe con người
Những triệu chứng giãn dây chằng đầu gối không nên chủ quan